‏آیه های زندگی‏

بِسْم ِاللّهِ الرحْمنِ الرحیم

 

پیشگفتار

وَ هُوَ الْفَتّاحُ الْعَلیمُ ذُوالْقُوةِ الْمَتینِ
رَب اَدْخِلْنی مُدْخَلَ صِدْق وَ اَخْرِجْنی مُخْرَجَ صِدْق وَاجْعَلْ لی مِنْ لَدُنْکَ سُلْطانَاً نَصیرَاً;

وَالْحَمْدُ لِلّهِ رَب الْعالَمینَ; وَ سَلام عَلی عِبادِه ِالذینَ اصْطَفی مُحَمد وَ اَهْلِ بَیْتِهِ الطّیِبینَ الطّاهِرینَ الذینَ اَذْهَبَ اللّهُ عَنْهُمُ الرجْسَ اَهْلَ البَیْتِ وَ یُطَهرَکُمْ تَطْهیراً. خدای بزرگ را سپاس می گزارم که با کمک دعا و نماز، این کار مبارک در زمانی اندک به پایان رسید:
اِعْمَلوُا الَ داوُدَ شُکْرَاً وَ قَلیل مِنْ عِبادیَ الشکُورُ; و این جز از فضل و کرمش نبود: هذا مِنْ فَضْلِ رَبّی لِیَبْلُوَنی. اکنون، در پایان تحریر این کتاب، مطالبی را به اختصار از باب مقدمه تقدیم میدارم. رَبنا تَقَبلْ مِنّا اِنکَ اَنْتَ السمیعُ الْعَلیمُ.

قرآن، قانون نامه اسلام، با نظامی منسجم و اصولی مُدوّن 
طرح برنامه های اسلام به صورت مسلکی اجتماعی و با اصولی منسجم و هماهنگ و ناظر به زندگی فردی و اجتماعی انسانها از ضرورتهای امروز است. در این راه، قرآن کاملترین و موثق ترین سندی است که میتوان به آن اتکا کرد. با تدبر در آیات قرآن، که خود هدفِ عالی قرائت و تلاوت آن است، همگان به عیان میبینند که قرآن کتاب زندگی و آیه های آن تماماً آیه های زندگی و حرکت است: کِتاب اَنْزَلْناهُ اِلَیکَ لِتُخْرِجَ النّاس َمِنَ الظلَماتِ اِلَی النورِ و آموزه های نظری و عملی آن پیوسته و جملگی اجزای نظامی است که در آن، انسانِ دارای فطرت سلیم خدایی به انسانی کامل تبدیل میشود ـانسانی که هم دنیای متعادل و موفقی دارد و هم از عاقبت نیکی برخوردار است; انسانی که میداند با خود و خدایش چگونه باشد و با خلق به چه سان رفتار کند و عمر را چگونه سپری سازد و چگونه زندگی کند:
اِنما الْـمُومِنُونَ الذینَ امَنُوا بِالّلهِ وَ رَسولِهِ ثُم لَمْ یَرْتابُواوَجاهَدُوا بِاَمْوالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْ فی سَبیلِ اللّهِ اُولئِکَ هُمُ الصّادِقوُنَ.

 قرآن همچون باران 
قرآن کتاب بیداری و انذار برای همه مردمان است: سُبْحانَ الذی اَنْزَلَ الْفُرْقانَ عَلی عَبْدِهِ لِیَکوُنَ لِلْعالَمینَ نَذیراً. بیانی برای همه مردم است: هذا بَیان لِلنّاسِ; اما هدایت و اندرزآن برای آنانی است که خود را در معرض هدایت آن قرار دهند: وَهُدَیً و مَوْعِظةً لِلْمُتقین.
پیامبر عالی مقام اسلام، حضرت محمد مصطفی (ص) فرمودند: «حکایت قرآن و مردم حکایت زمین و باران است: در حالی که زمین مرده و خشکیده است، ناگاه خداوند بر آن باران میفرستد و زمین تکان میخورد، سپس بارانهای تند را فرو می ریزاند و زمین تکان دیگری میخورد و رشد می کند، آن گاه پشت سر هم نهرها را از درهها جاری می سازد تا آن که زمین می روید و گیاهانش بالیدن می گیرند و خداوند آنچه را مایه آراستگی زمین و خوراک مردم و حیوانات است از دل آن بیرون میآورد. قرآن نیز بامردمی که آن را بپذیرند چنین میکند.»

 سعادت دنیا و عقبی و مصونیت از شیطان در پرتو قرآن 
حضرت رسول (ص) فرمودند: «اگر زندگی سعادتمندان و مرگ شهیدان و نجات روز قیامت و سایه خنک روز داغ محشر و هدایت روز گمراهی را می طلبید، به درس قرآن وتکرار آن بپردازید که قرآن کلام خدای مهربان و عامل حفظ شما از وسوسه های شیطان ومایه سنگینی میزان اعمالتان است.»

 مومن در قرآن 
قرآن ناطق، امیر مومنان، امام علی (ع) بخشی از تاثیر قرآن را در روح و جان مومن چنین توصیف کرده اند: «مومنی که قرآن می خواند مِثل ترنج است که هم خوش بوست و هم خوشمزه; مومنی که قرآن نمی خواند مِثل خرماست که طعمی خوش دارد، اما رایحه ندارد.»

 حفظ قرآن راه انس با قرآن 
تاکید بر حفظ قرآن از این روست که مسئولیتی در پی آن است: حراست و نگهبانی ازمحفوظات و از دست ندادن فیض حضور آیات الهی در سینه و حافظه، که این خود موجب انس با قرآن است. حافظ قرآن زمانی حق قرآن را ادا می کند که دست کم محفوظات خود را نگه دارد; و باقی ماندن آن متضمّن مداومت بر تلاوت آنها و مرورذهنی است; و از همین جا انس با قرآن پدید می آید. رسول گرامی اسلام (ص) فرمودند:« قرآن مِثل شتری است که زانویش بسته شده باشد: اگر صاحبش از زانوبندهای آن مواظبت کند، شتر را نگه میدارد و اگر از آن غافل شود، شتر میرود. حافظ قرآن نیز اگردر خلال شب و روز آن را بخواند، به یادش می ماند و اگر به آن نپردازد، از یادش میرود.»

حفظ موضوعی قرآن و فرمان مقام ولایت فقیه
آنچه تا کنون درباره اهمیت توجه به مفاهیم قرآن و نقش حفظ قرآن در ایجاد انس با قرآن گفتیم ـ همه در حفظ موضوعی آن جمع است; زیرا قرآن کتاب تدبّر و اندیشه و علم است و با این کار، علاوه بر حفظ قرآن همراه با صحیح خوانی آیات، با مفاهیم آن نیز آشنا می شویم; آن هم به شکل کاربردی و عملی، یعنی تک تک آیات جای خود را در زندگی ما پیدا میکنند. این اقدام بر اساس فرمان و ارشادی بود که رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت اللّه العظمی خامنهای، دامت برکاته، صادر فرمودند: «در کنار روخوانی صحیح قرآن، باید فراگیری معانی آن نیز در جامعه گسترش یابد.» یا اَیُّهَا الذینَ امَنوُا اَطیعُواللّهَ وَاَطیعُو الرسوُلَ وَ اُولِی الاَمْرِ مِنْکُمْ.

 انتخاب 313
انتخاب 313 موضوع علاوه بر آن که یادآور عده یاران پایدار و مقاوم جناب طالوت درنبرد با جالوت (بقره 245 تا 252) است و نیز عده سپاهیان و دلاوران همراه پیامبر درجنگ بدر را به خاطر میآورد، بر اساس روایات متعدد اسلامی، عدد یاران خاص امام مهدی (عج) به هنگام قیام ایشان است; و از این رو، یادآور تحقق دولت کریمه آن موعود آسمانی و منجی جهانی است: بَقیةُّّ اللّهِ خَیْر لَکُمْ اِنْ کُنْتُمْ مُومِنینَ; و این خود موجب تقویت روحیه انتظار و امید در میان آحاد جامعه است: اِعْلَمُوا اَن اللّهَ یُحْیِیِ الاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها. خوانندگان گرامی با مطالعه این مجموعه ان شاء اللّه با بیش از 1200 آیه ازقرآن مجید و نیز متون اصیل روایی اهل بیت (ع) آشنایی اجمالی پیدا می کنند; و به پیوند قرآن و عترت بیش از پیش پی می برند.

 صدا و سیما: دانشگاهی عمومی
امام راحل عظیم الشان، معمار بزرگ انقلاب اسلامی، که هر قدمی امروز برای دین خدا برداشته می شود مرهون رهبری اوست، رسالت این رسانه را این گونه بیان کردند: «صداو سیما دانشگاهی عمومی است»; و با تاکید دوباره ای که رهبر معظم انقلاب اسلامی براین رسالت داشتند، «آنچه که در این دانشگاه باید تدریس بشود عبارت از پیامها و پایه ها و مفاهیم و درسهای اسلام ناب و اسلام انقلابی و اسلام واقعی است»، بر آن شدیم تااز نیروی عظیم این رسانه فراگیر و عمومی و از امکانی که نظام اسلامی در اختیار قرارداده است، در ایام فراغت تابستانی جوانان و خانواده های عزیز این سرزمین مقدس، برای انس بیش تر آنان با قرآن بهره گیریم. از این رو، در کنار رسانه صدا و سیما، از رسانه مکتوب، مطبوعات و کتاب، بهره گرفتیم تا مرحله اول طرح سراسری حفظ موضوعی قرآن کریم را با نام «آیه های زندگی» اجرا کنیم. اَلذینَ اِنْ مَکَّنّاهُمْ فِی الاَرْضِ اَقامُو الصلوة اتُو الزکَوةَ وَاَمَرُوا بِالمَعْروفِ وَ نَهَوْاعَنِ المُنْکَرِ.

 قدردانی 
در این جا لازم می دانیم از همه دوستان و برادران و خواهران مومن و فرهیختگان واندیشمندان گرامی که با دعای خیر یا تشویق یا راهنمایی یا نظارت بر کار ما را در این مهم یاری رساندند سپاس گزاری کنیم; خصوصاً از حضرات آیات و حجج اسلام حسین اوسطی، محمد محمدی ری شهری، سید احمد خاتمی، محمد علی جاودان، سید جواد بهشتی، جواد محدثی، مصطفی جان نثاری و آقایان دکتر لسانی، دکتر معارف، عبد الرحیم بنکدار تهرانی، محمد تقی فیاض بخش، سید یوسف علوی عدالتی، کریم دولتی. همچنین از مدیر محترم رادیو قرآن، که اجرای این طرح بزرگ را ممکن و آن را به برنامه ای ملی تبدیل کردند و در این راه از هیچ تلاشی دریغ نکردند، قدردانی می کنیم. فَلَهُمْ اَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبهِمْ.
از عنایات حضرات معصومان (ع) ، پیامبر اکرم (ص) و حضرت صدیقه کبری، فاطمه زهرا (س) و ائمه هدی:، خصوصاً ولی نعمتمان، حضرت امام رضا (ع) سپاس گزاریم: اَلّلهُم صَل عَلی عَلی بْنِ مُوسَی الرضا الْمُرتضَی الاِمامِ التقی وَ حُجّتِکَ عَلی مَنْ فَوْقَ الاَرْضِ و مَنْ تَحْتَ الثّری الصِّدّیقِ الشهیدِ صَلوةً کَثیرةً تامًّّ زاکِیةًََ مُتواصِلًََ مُتَواتِرًََ مُتَرادِفًََ کَافْضَل ِما صَلیْتَ عَلی اَحَد من اَوْلِیائک.
اَللّهم اَنْطِقْنی بِالْهُدی وَ اَلْهِمْنی التقْوی وَ وَفقْنی لِلتی هِیَ اَزْکی وَ اَسْتَعْمِلْنی بِماهُوَ اَرْضی; وَ ما تَوْفیقی اِلاّ بِالّلهِ عَلَیْهِ تَوَکلْتُ وَ اِلَیْهِ اُنیبُ.
 

وَالسلامُ عَلی مَنِ اتبَعَ الْهُدی
حسین اسکندری
17 ربیع الاول 1423 ه ق
9 خرداد 1381 ه ش
تهران

عناوین کتاب آیه های زندگی